Afgelopen weekend las ik een mooi artikel over stress en overspannenheid. Kortgezegd kwam het er op neer dat wij geneigd zijn de oorzaken van overspannenheid te zoeken in het hier en nu. Maar om te begrijpen waarom een toenemend aantal werknemers in de huidige tijd steeds vaker last heeft van stress, helpt het om ook ver terug te gaan in de tijd.
Aan de basis van overspannenheid ligt stress.
Of beter gezegd een tekortschietend stresssysteem: stress ontstaat wanneer we onvoldoende in staat zijn om adequaat te reageren op een aantal stressveroorzakers.
Stressveroorzakers zijn er altijd geweest en zullen er altijd zijn.
Het gaat er dus niet om dat we proberen stressveroorzakers uit te bannen. Dat gaat namelijk nooit lukken. Het gaat er om dat we voor onszelf adequaat reageren op stressveroorzakers.
Ons stresssysteem heeft het grootste deel van de evolutie uitstekend gewerkt.
Als onze verre voorvader achter een struik iets zag bewegen waarvan hij vermoedde dat het een leeuw was, sloeg zijn stresssysteem direct aan. Dit hielp hem om zijn reactie te bepalen en daarmee zijn overlevingskansen te vergroten.
In de huidige tijd heeft de mens zichzelf opgezadeld met tal van ongrijpbare stressveroorzakers.
We bombarderen elkaar met talloze berichten, een bulk aan informatie en zetten onszelf en elkaar geregeld emotioneel onder druk.
Maar ons stresssysteem is evolutionair nog onvoldoende aangepast aan de eisen van de moderne levensstijl.
Met andere woorden: onze hersenen reageren op het toenemend aantal berichten en de toenemende hoeveelheid informatie, die op ons afkomt alsof er telkens een brullende leeuw voor ons staat.
Wij zijn niet in staat ons stresssysteem even snel aan te passen.
Daarvoor verloopt de evolutie te traag. En de hoeveelheid informatie die op ons afkomt zal zeker ook niet verminderen.
Wat we wél kunnen doen is wat milder met onszelf omgaan.
Ambitie, inzet en betrokkenheid zijn prachtig, maar combineer het met realisme: maak bewuste keuzes, stel prioriteiten en verwacht niet het onmogelijke van jezelf. Zorg er op die manier voor dat je een dag met een tevreden gevoel kan afsluiten. Tevredenheid ontspant.
Help jezelf door af en toe sommige stressveroorzakers uit te schakelen.
Gun jezelf als leidinggevende ook tijd waarin je ongestoord kunt werken. En regel het zo dat je dit met een gerust hart kunt doen.
En bovenal: bedenk op tijd dat je niet te maken hebt met echte brullende leeuwen op je werk.
Dat maakt ons brein er alleen maar van…